Flexibel techniekonderwijs

Het onderwijs verandert snel. De samenleving verandert, gebieden krijgen te maken met krimp en het bedrijfsleven vraagt om andere vaardigheden. STERA-Leerroute en Coinversable hebben daarom afgelopen maanden een experiment uitgevoerd om met flexibel onderwijs deze uitdagingen aan te pakken

De STERA-Leerroute is een netwerk van praktijkopleidingsplaatsen in de techniek voor vmbo-leerlingen. Niet iedere school biedt alle praktijkvakken aan en scholen en bedrijven werken steeds vaker samen. Deze vernieuwde vorm van onderwijs brengt ook allerlei vraagstukken met zich mee op het gebied van kwaliteitsbewaking en benodigde administratieve handelingen.

Voor het experiment is een blockchainapplicatie ontwikkeld die deze organisatie overstijgende administratie afhandelt. Verschillende scholen, docenten, leerlingen en leerbedrijven hebben tijdens deze pilot de applicatie getest. De applicatie zorgt voor eenvoudige samenwerking tussen scholen en het bedrijfsleven en resulteert in een betrouwbare en geautomatiseerde administratie van de voortgang van leerlingen.

STERA-Leerroute

STERA staat voor Smart Technical Education Regio Achterhoek. Op de website van STERA beschrijven ze hun werkwijze als volgt:

Bijzonder aan de STERA-Leerroute is dat de leerlingen niet alle lessen volgen in de theorie- en praktijklokalen van de VMBO school, maar een belangrijk deel van de opdrachten uitvoeren bij de bedrijven, onder begeleiding van ervaren beroepsmensen. Hierdoor maken de leerlingen ook kennis met de nieuwste ontwikkelingen in de techniek en kunnen zij ervaren hoe het is om in “de echte” praktijk te werken aan concrete opdrachten.

Bron: site van STERA

De STERA-Leerroute zorgt er zo voor dat het techniekonderwijs in de Achterhoek van hoge kwaliteit blijft en dat elk vak gegeven kan blijven worden. Zo kan iedere leerling de vakken kiezen die het beste bij hem of haar passen.

Blockchain

Blockchain stroomlijnt de administratie tussen bedrijven en scholen en zorgt voor de bewaking van de voortgang en kwaliteit. Doordat een leerling via verschillende partijen een deel van zijn onderwijs ontvangt moet goed afgestemd worden wie controleert of een leerling bepaalde vakonderdelen heeft behaald. Op een blockchain wordt vastgelegd wie welke verantwoordelijkheden heeft. Vervolgens kan iemand met de juiste verantwoordelijkheid een vakonderdeel of een heel vak markeren als gehaald. Dit wordt geregistreerd op de blockchain door middel van digitale handtekeningen. Zo weet bijvoorbeeld een school zeker wat hun leerlingen gedaan hebben bij een bedrijf of een andere school. Een school loopt zo niet het risico dat een leerling onterecht een vak kan halen.

Pilot

Dit schooljaar is een eerste pilot gedaan met deze blockchain applicatie. Een aantal scholen heeft zich gemeld bij STERA om mee te doen aan de pilot. Voor elke deelnemende school zijn de landelijke examenvakken vooraf ingevuld en beschikbaar voor gebruik door docenten binnen vakken. Examenvakken zijn landelijk vastgestelde vakken, inclusief een opsomming van leerdoelen. Scholen kunnen beheren welke leerlingen en welke docenten er toegang hebben tot het systeem. Per leerling zijn de resultaten in te zien. Ook kan per leerling een mentor aangewezen worden die de leerling helpt en verantwoordelijk is om de voortgang in de gaten te houden. Op het moment dat een leerling bijvoorbeeld een vak op een andere school afrond, ziet deze docent dat en kan hij of zij dit accorderen. Het resultaat wordt dan opgenomen in de interne examenadministratie van de school.

Docenten, leerlingen en bedrijven

Docenten kunnen vakken aanmaken met eigen opdrachten en leerdoelen op basis van een examenvak. Een examenvak vertelt namelijk niet hoe een leerling de gestelde vaardigheden moet leren. Een docent voegt daarom een aantal opdrachten toe die hij koppelt aan de verschillende leerdoelen. Als een bepaalde opdracht dan afgevinkt is, is meteen duidelijk welke leerdoelen een leerling heeft behaald. Zo blijft de voortgang van een leerling altijd duidelijk. Docenten kunnen vervolgens leerlingen aan een vak koppelen, maar een leerling van een andere school kan ook zichzelf melden om toegevoegd te worden. Op dat moment krijgt de docent toegang tot de relevante gegevens van de leerling. Op het moment dat een leerling naar het oordeel van de docent een vak echt beheerst, kan de docent dit hele vak als behaald markeren. Daarnaast kunnen docenten een leerbedrijf toevoegen en vervolgens afspraken inplannen wanneer leerlingen daar langs komen voor een bepaalde opdracht.

Het bedrijf ontvangt de leerlingen op de afgesproken datum. De begeleider vanuit het bedrijf beoordeelt of een leerling een vak heeft afgerond. Dit doet hij door een QR-code van de leerling te scannen Hiermee zet het bedrijf een onweerlegbare digitale handtekening op de blockchain en verklaart het bedrijf dat de opdracht met goed resultaat is afgerond. Dit wordt direct voor alle betrokkenen zichtbaar in de applicatie.

De leerling heeft ook een persoonlijke inlog op deze app. Hij kan zien welke vakken hij heeft gekozen en wat zijn voortgang in deze vakken is en hij kan zien wanneer hij een volgende afspraak heeft voor een bepaald vak. Ook heeft hij een QR-code die hij kan laten scannen bij een bedrijf of docent om een vak(onderdeel) af te laten vinken. Dit is een actie die vanuit de leerling komt. In combinatie met zijn eigen keus voor een keuzevak wordt hij zo uitgedaagd om regie te nemen over zijn eigen voortgang en proactief zijn onderwijs vorm te geven.

Vervolg

In de pilot heeft een aantal leerlingen, scholen, docenten en bedrijven op deze manier met elkaar samengewerkt om een keuzevak te administreren. De flexibiliteit van de applicatie en de ondersteuning die zo geboden wordt aan deze samenwerking zijn erg goed bevallen. De resultaten van de pilot zijn dus positief en bieden kansen voor verdere ontwikkeling.

Een van de mogelijkheden die verkend wordt is het toevoegen van Open Badges die een leerling krijgt bij het behalen van een vak. Deze standaard voor micro-credentials wordt door SURF momenteel getest in het hoger onderwijs. Het is interessant wat deze standaard kan betekenen in het beroepsonderwijs. Deze toevoeging laat leerlingen nog meer de regie nemen over hun eigen leerroute en zorgt ervoor dat ze een betrouwbaar persoonlijk CV opbouwen.

Komende maanden zal gewerkt worden aan de applicatie met als doel om dit volgend schooljaar breed in te zetten binnen de STERA-Leerroute.

Heb je vragen of wil je reageren? Neem dan contact op met Steven via steven@coinversable.com. Op de Landelijke Onderwijsdag Techniek op 23 mei zal dit project ook verder toegelicht worden tijdens de sessie “Gepersonaliseerd onderwijs op je smartphone”. Voor meer informatie, zie de site van dit event.